Od 1 sierpnia 2022 r. obowiązują w Niemczech regulacje, które umożliwiają założenie GmbH (odpowiednik polskiej sp. z o.o.) przez Internet. Dotychczas założenie GmbH wymagało osobistego stawiennictwa przed notariuszem wspólników zakładanej spółki oraz jej członków zarządu (de: Geschäftsführer) lub ich pełnomocników. Zawarcie umowy GmbH wymaga bowiem formy aktu notarialnego. Aktualnie założenie spółki online stało się istotnie prostsze.
Kiedy można założyć spółkę przez Internet?
Alternatywą dla opisanego, tradycyjnego sposobu zakładania spółki GmbH jest założenie spółki online bez konieczności obecności wspólników przed notariuszem. Niemiecki ustawodawca umożliwia aktualnie wyłącznie założenie GmbH online. W związku z tym m.in. zmiany umowy spółki nie mogą zostać przeprowadzone w tym trybie. Również założenie innych spółek kapitałowych (Aktiengesellschaft, Kommanditgesellschaft auf Aktien) nie jest aktualnie możliwe przez Internet.
Kolejnym ograniczeniem jest to, że założenie w ten sposób GmbH możliwe jest tylko w przypadku, gdy wkłady do spółki są wkładami pieniężnymi; wkładami na pokrycie udziałów nie mogą być zatem m.in. nieruchomości ani know-how. Możliwość pokrycia udziałów wkładami niepieniężnymi będzie zasadniczo możliwa od 1 sierpnia 2023 r. (z wyłączeniem sytuacji, dla których przeniesienie własności wkładu wymaga formy szczególnej, np. przy przeniesieniu własności nieruchomości).
Spółka GmbH online – jak założyć?
W celu identyfikacji osób uczestniczących w założeniu GmbH online konieczne jest posiadanie e-dowodów osobistych, urządzenia mobilnego z włączonym NFC oraz zainstalowanie aplikacji dostarczanej przez niemiecką izbę notarialną. Regulacje niemieckie dopuszczają także mieszaną formę, czyli taką, w której część uczestników uczestniczy online przy założeniu spółki, a druga część jest fizycznie obecna u notariusza.
Zawierana umowa spółki jest podpisywana przez wspólników (posiadających niemieckie dowody osobiste wydane po 2017 r.) kwalifikowanym podpisem elektronicznym zawartym w niemieckim e-dowodzie. Co ciekawe, niemieckie e-dowody osobiste zawierają w sobie kwalifikowany podpis elektroniczny w rozumieniu eIDAS (a nie jak w przypadku polskim – zaawansowane podpisy elektroniczne, tj. podpis osobisty). Założenie spółki online oznacza także, że zgłoszenie jej do rejestru spółek (de: Handelsregister) odbywa się także online.
W tym kontekście warto zwrócić uwagę na wątpliwości, czy możliwe będzie założenie GmbH przez polskich obywateli z wyłącznie polskim e-dowodem osobistym. Wynika to m.in. z faktu, że Polska dotychczas nie notyfikowała Komisji systemu identyfikacji elektronicznej o wysokim poziomie bezpieczeństwa – w przeciwieństwie do wielu innych państw UE.
Podsumowanie
W Niemczech dość długo opierano się rozwiązaniom umożliwiającym założenie spółek przez Internet. Zaproponowane regulacje umożliwiają założenie online wyłącznie GmbH. Z tej perspektywy polski ustawodawca wydaje się być liberalny – umożliwia założenie online większości spółek handlowych online. Z drugiej strony regulacje niemieckie zapewniają istotnie wyższą pewność obrotu. Założenie GmbH wymaga uczestnictwa notariusza, a tożsamość osób uczestniczących w tym procesie jest potwierdzana kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Polskie regulacje umożliwiają natomiast założenie spółki zarówno bez udziału notariusza, jak również przy wykorzystaniu podpisu zaufanego, który nie spełnia wymogów (nawet) zaawansowanego podpisu elektronicznego w rozumieniu eIDAS.
W przypadku pytań – zachęcam do kontaktu: kontakt@mijal.legal