Rozporządzenie ECSP, które określa wymogi dotyczące świadczenia usług finansowania społecznościowego (crowdfunding), zacznie faktycznie obowiązywać 10 listopada 2021 r.
Rozporządzenie znajduje zastosowanie zarówno wobec crowdfundingu inwestycyjnego (rozumianego co do zasady jako obejmowanie akcji w zamian za wpłatę określonej kwoty), jak też wobec crowdlendingu polegającego na zbieraniu środków z wykorzystaniem pożyczek. Rozporządzenie ECSP nie znajduje natomiast zastosowania do crowdfundingu donacyjnego (uogólniając – zbiórek charytatywnych).
Obok rozporządzenia ECSP projektowana jest ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych (tzw. ustawa crowdfundingowa). Projekt ustawy crowdfundingowej wciąż nie trafił do Sejmu, choć – według planów – ustawa ma obowiązywać od 10 listopada 2021 roku.
I. Zezwolenie i raportowanie
Rozporządzenie ECSP wraz z ustawą nakładają na dostawców usług w zakresie crowdfundingu szereg obowiązków. Po pierwsze, prowadzenie działalności crowdfundingowej wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Ponadto, działalność crowdfundingowa podlega nadzorowi KNF, co w szczególności oznacza:
- obowiązek raportowania KNF informacji dotyczących prowadzonej działalności. Szczegółowy zakres danych i terminy raportowania zostaną określone w rozporządzeniu, które będzie procedowane po uchwaleniu ustawy;
- obowiązek przekazywania KNF sprawozdania zawierającego wykaz projektów finansowanych za pośrednictwem platformy – w każdym roku.
II. W jakiej formie prawnej można prowadzić działalność crowdfundingową?
Prawodawca unijny ograniczył katalog podmiotów, które mogą być dostawcami usług finansowania społecznościowego – działalność może być prowadzona jedynie przez osoby prawne. Nie mogą zatem jej prowadzić podmioty określane jako jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, czyli w szczególności pozostałe spółki prawa handlowego – m.in. spółka komandytowa oraz spółka jawna.
Poza tym, dostawca usługi crowdfundingowej ma obowiązek posiadać kapitał własny lub polisę ubezpieczeniową (ew. gwarancję) o równowartości co najmniej 25 000 EUR.
III. Dla kogo będą mogły być świadczone usługi crowdfundingowe?
Zgodnie z Rozporządzeniem ECSP, osobą która ubiega się o finansowanie (właścicielem projektu) może być osoba fizyczna lub prawna. To oznacza, że ubiegać się o finansowanie nie będą mogły m.in. podmioty będące jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej. W szczególności odnosi się to do spółek osobowych. Co więcej, rozporządzenie ECSP nie znajduje zastosowania do świadczenia usług crowdfundingowych na rzecz osób fizycznych (art. 1 ust. 2 lit. „a” Rozporządzenia ECSP).
Warto także zwrócić uwagę, że dostawcy usług nie będą mogli dopuszczać jako właścicieli projektu swoich akcjonariuszy lub udziałowców posiadających co najmniej 20 % kapitału zakładowego lub praw głosu, swojej kadry kierowniczej, pracowników lub powiązanych z nimi osób.
IV. Crowdfunding a inne obowiązki dostawców usług
Aby prowadzić działalność zgodnie z wymogami prawnymi, dostawca usług crowdfundingowych musi przygotować szereg dokumentów wskazanych m.in. w art. 12 ust. 2 Rozporządzenia ECSP, w tym m.in. plan ciągłości działania. Warto zwrócić uwagę, że rozporządzenie ECSP oraz ustawa crowdfundingowa wskazują także, że informacje dotyczące interesów podmiotów, na rzecz których są świadczone usługi crowdfundingowe, są objęte tajemnicą zawodową. Projekt ustawy wskazuje, że należy określić sposób przepływu informacji objętych taką tajemnicą w odpowiednim regulaminie.
Na dostawcę usług jest nałożony także szereg obowiązków wobec inwestorów i właścicieli projektów, w tym m.in. obowiązek przekazywania informacji o ryzykach związanych z usługami crowdfundingowymi w sposób, jasny, rzetelny oraz niewprowadzający w błąd.
W przypadku pytań – zachęcam do kontaktu: piotr.mijal@smith.pl